مهندسی کامپیوتر- نرم افزار

تعریف:

اصطلاح مهندسی نرم‌افزار بعد از سال ۱۹۶۸ شناخته شد. این اصطلاح طی کنفرانس «مهندسی نرم‌افزار ناتو ۱۹۶۸» (که در گارمیش آلمان برگزار شد) توسط ریاست کنفرانس F.L. Bauerمعرفی شد و از آن پس بطور گسترده مورد استفاده قرار گرفت.

مهندسی نرم‌افزار عبارت است از طراحی، برنامه نویسی، توسعه، مستندسازی و نگهداری نرم‌افزار  که این امور با به‌کاربستن روش‌های فنی و عملی از علوم کامپیوتر، مدیریت پروژه، مهندسی، محدوده کاربرد، طراحی رابط، مدیریت تجهیزات دیجیتال و سایر زمینه‌ها انجام شدنی است.

کامپیوتر دارای دو جزء متفاوت سخت افزار و نرم افزار است. اجزای فیزیکی و قابل لمس کامپیوتر مانند مدارها و بردهای الکترونیکی سخت افزار نامیده می‌شوند.

نرم افزار در حقیقت روح و جان کامپیوتر است که به سخت افزار هویت می‌بخشد و اصولاً به برنامه‌ای گفته می‌شود که برای به‌کارگیری سخت افزار ساخته شده باشد.

نرم افزارها را می‌توان به دو رده کلی دسته بندی کرد که عبارتند از :

1. نرم افزارهای سیستمی
2. -نرم افزارهای کاربردی

نرم افزارهای سیستمی برنامه‌هایی هستند که کامپیوتر برای فعال شدن یا سرویس دادن به آن نیاز دارد و به این دلیل از سوی سازندگان سیستم کامپیوتری عرضه می‌شوند و مهم‌ترین آن‌ها سیستم عامل، برنامه‌های سودمند و مترجم‌های زبان می‌باشد. نرم افزارهای کاربردی نیز برنامه‌هایی هستند که کاربر یا خود آن‌ها را می‌نویسد یا شرکت‌های نرم افزاری آن‌ها را تهیه کرده و برای فروش عرضه می‌کنند. این گونه برنامه‌ها معمولاً عمومیت برنامه‌های سیستم را نداشته و برای زمینه‌های مختلف مهندسی، علمی، تجاری، آموزشی، تفریحی یا طراحی نوشته می‌شوند.

توانایی‌های فارغ التحصیلان:

 فارغ‌التحصیلان این رشته، قابلیت‌ها و توانایی‌های زیادی دارند و چنانچه در مسیر مناسب هدایت شوند، قادر خواهند بود مشکلات زیادی را حل کنند. برخی از این توانایی‌ها به شرح زیر است:

1.  بررسی و شناخت نرم‌افزارها جدید و به کارگیری آن‌ها.
2.  بررسی کمبودها و نیازهای نرم‌افزاری بخش‌های صنعت و خدمات و تدوین نیازهای آن‌ها، امکان سنجی و تعیین ابزار و نیروی انسانی لازم برای رفع کمبودها.
3.  تجزیه و تحلیل سیستم‌های کوچک و متوسط نرم‌افزاری و ارائه راه حل مناسب برای اجرای آن‌ها.
4.  طراحی مجموعه‌های کوچک و متوسط نرم‌افزاری و تولید طرح‌های اجرایی برای آن‌ها.
5.  اجرای طرح‌های کامپیوتری، نصب، آزمایش و آموزش آن‌ها.
6.  پشتیبانی و نگه داری سیستم‌های نرم‌افزاری شامل شناسایی خطاها، رفع خطاها و افزودن امکانات جدید به سیستم‌ها.
7.  عیب‌یابی کامپیوترها و سیستم‌های کامپیوتری و رفع عیب‌ها.
8.  شناسایی فنون جدید طراحی و ساخت کامپیوتر و ارزیابی و بکارگیری آن‌ها.

آینده شغلی:

 برخی زمینه‌های اشتغال این رشته عبارتند از:

1. طراحی و تولید برنامه‌های کاربردی، سیستمی و نظایر آن برای مصارف مختلف
2.  تولید برنامه برای اتوماسیون اداری، امورکاربردی نظیرحسابداری و مدیریت سازمان‌ها و شرکت‌ها
3. تولید وب سایت‌ها
4. تولید بانک‌های اطلاعاتی و کاربرد آن‌ها در برنامه‌های مختلف
5.  تولید برنامه‌های کنترل و نظارت بر عملکرد واحدهای صنعتی
6. مدیریت شبکه‌های کامپیوتری
7.  طراحی وساخت برنامه‌های  خدمات اینترنت
8.  تولید نرم‌افزارهای مالتی مدیا (چندرسانه‌ای) برای تبلیغات، تلویزیون و...
9. حوزه‌های هنری، سینما، عکاسی، موسیقی، طراحی...
10. طراحی صنعتی و شبیه‌سازی..
11. مدیریت شبکه‌ها و بسترهای اینترنتی
12.  تولید نرم‌افزارهای مورد نیاز برای  سیستم‌های مانیتورینگ کارخانجات
13. پژوهش و نوآوری در بکارگیری روش‌های نوین در تولید نرم‌افزار
14. حضور در دانشگاه‌ها و مراکز علمی و آموزشی به‌عنوان مدرس و  عضو هیأت علمی (اعم از کار پژوهشی یا تدریس)
15.  تأسیس شرکت‌های خصوصی برای ارائه خدمات نرم‌افزاری به سازمان‌های دولتی و غیره
16.  به کارگیری کامپیوتر برای اصلاح فرأیند همه وسایل صنعتی
17. کار در شرکت‌های بزرگ صنعتی و دولتی و خدماتی
18.  آموزش مجازی
19. تولید سیستم‌های دولت الکترونیکی
20.  به کارگیری هوش مصنوعی در سایر رشته‌ها

امروزه یک مهندس کامپیوتر اگر علاقه‌مند به کار باشد، هیچ وقت با مشکل بیکاری روبرو نمی‌شود. به‌خصوص مهندسین نرم‌افزار که فرصت‌های شغلی بیشتری داشته و برای کارکردن نیاز به امکانات و تجهیزات زیادی ندارد.  به همین دلیل در بعضی از کشورها، صادرات نرم‌افزار یکی از اقلام مهم صادراتی و ایجاد درآمدهای ارزی برای آن کشور است.